پژوهش و نگارش مقاله در عصر حاضر از اهمیت بالایی برخوردارد است. در حوزه های تولید محصولات و دانش اثر پژوهش را به خوبی می توان مشاهده کرد. بنابراین آموزش نحوه نگارش مقاله علمی می تواند به این امر کمک شایانی کند. موضوعی که در نگارش یک مقاله بسیار مهم است، علاقه فرد به موضوع پژوهش است. اگر محقق به موضوع علاقه ای نداشته باشد کار اندکی برای او دشوار می شود. پس از آن دانش و آگاهی محقق در مورد موضوع پژوهش مهم می باشد.
این امر به درک صحیح فرد به اهمیت و چرایی موضوع کمک می کند. هر مقاله علمی دارای یک ساختار است که از چندین بخش مقدمه، روش شناسی، نتایج، بحث، نتیجه گیری، تشکر و قدردانی و منابع تشکیل می شود. آگاهی از این بخش ها و نحوه نگارش آن می تواند به نویسندگان و محققان در نگارش مقاله کمک کند.
پژوهش یک محقق از اهمیت بالایی برخوردار است و نتایج آن پنجره ای از دانش جدید را برای رشته مربوطه باز می کند. امروزه نتایج پژوهش یک محقق به محصولات تبدیل می شود و بر اقتصاد تأثیر می گذارد. برای اینکه زحمات محقق بی نتیجه نماند باید محقق پژوهش خود را در یک چارچوب مشخص اجرا کند. مقالات با ساختارهای مختلفی در مجلات گوناگون به چاپ می رسند و ساختار مجله در بخش «راهنمای نویسندگان» به صورت کامل شرح داده شده است.
ساختار اکثر مقالات علمی به شکل «ایمراد» است که این روش برای اولین بار در حوزه علوم پزشکی و سلامتی توسط کمیته بین المللی سردبیران مجلات پزشکی در سال ۱۹۷۸ اعلام شد. ساختار ایمراد، بدین گونه است که بخش های مقدمه، مواد و روشها، یافته ها و بحث به ترتیب بیان می شوند. در | ادامه نکات حائز اهمیت در نگارش یک مقاله به همراه بخش های مختلف آن ارائه می شود.
عنوان اولین قسمتی که توسط خواننده مطالعه می شود عنوان مقاله است و بیشتر از هر بخش دیگر مقاله مورد مطالعه قرار می گیرد چونکه مفهوم اصلی پژوهش را نشان میدهد.
گفته می شود که روند مطالعه یک مقاله به طور متوسط بدین صورت است که تعداد خوانندگان از یک بخش به بخش بعد با عامل ۱۰ کاهش می یابد. یعنی از هر ۱۰ خواننده ای که عنوان مقاله را مطالعه می کند یک نفر چکیده را می خواند؛ و از هر ۱۰ نفر که چکیده را می خواند یک نفر بخش نتایج را مطالعه می کند، بخصوص جداول و تصاویر را بررسی می کنند. از هر ۱۰ نفر که نتایج را می خواند یک نفر کل مقاله را مطالعه می کند. بنابراین، یک مقاله ۱۰۰۰ مرتبه خوانده شده است.
بنابراین عنوان مقاله از اهمیت بالایی برخوردار است و باید در انتخاب آن دقت کرده.
حال این سوال پیش میاید که چگونه یک عنوان مناسب و خوب را جهت نگارش مقاله انتخاب کنیم؟
بهتر است موضوعاتی انتخاب کنید که در آن زمینه اطلاعات کافی داشته باشید چونکه نگارش آن مقاله بسیار راحت تر است .
عنوان مناسب باید کوتاه باشد و از کمترین تعداد کلمات یا حروف در آن استفاده کرد، اکثر مجلات تا ۱۰ کلمه آن را محدود کرده اند، عنوان باید قابل فهم باشد و با یک بار مطالعه به سرعت مفهموم آن را متوجه شد، محتویات مقاله را به خوبی توصیف کند، عاری از هرگونه اختصارات و اصطلاحات باشد، از عباراتی چون «مطالعه»، «مشاهدات در..»، «بررسی های انجام شده بر..»، «تحقیق در…» و سایر عبارات مشابه استفاده نشود، موضوع پژوهش را نسبت به نتایج آن در ارجعیت قرار دهید و سبک مجله مورد نظر را دنبال کنید.
موضوع مقاله باید به گونه ای باشد که ویژه و محدود باشد که بتوان با چند سوال به آن دست بیابید. ۱- چه کسانی در پژوهش مورد مطالعه قرار می گیرند؟ ۲موضوع اصلی (خلاء) چیست؟ ۳- نظرات من (پژوهشگر یا نویسنده در مورد این موضوع چیست؟ ۴- چرا این موضوع مهم است؟ ۵- چگونه ۶- کجا ۷- چه زمانی مشکل (مسئله) ایجاد شده است ۸- و چگونه می توان آن را حل کرد؟ برای مثال؛ مفصل زانو مهم ترین مفصل بدن انسان است (خیلی گسترده)، سرعنوان های موضوعی پزشکی یا مش باشد.
مش برای نمایه کردن مقالات و فهرستگان کتاب ها در سایت سامانه ملی اطلاعات زیست پزشکی و سلامت مورد استفاده قرار می گیرد. با این کار مقاله شما در پایگاه های علمی الکترونیکی به درستی نمایه خواهد شد. برای دسترسی به مش می توانید از پایگاه پابمد استفاده کنید.
اگرچه بعضی از مجلات این بخش را چاپ نمی کنند. نام دانشگاه، موسسه یا سازمانی که در آن نویسنده مشغول به فعالیت هست باید ذکر شود. راه های تماس از جمله ایمیل و شماره تماس نویسنده مسئول باید درج شود . کمیته بین المللی سردبیران مجله پزشکی (آی.سی.ام.جی.ای) توصیه می کند که در مقابل نام هر نویسنده شماره شناسایی نویسندگان و همکاران باز ذکر شود.
راهنمای نحوه درج شماره شناسایی در سایت او، آر، سی، ای، دی موجود است.
در نگارش مقاله ترتیب نام نویسندگان به ترتیب حروف الفبا در گذشته صورت می گرفت و امروزه مجلات استاندارد از این روش پیروی نمی کنند. نویسنده اول شخصی است که بیشترین مشارکت را داشته است و نویسندگان میانی افرادی هستند که به نویسنده اول در نگارش، جمع آوری و آنالیز اطلاعات و سایر موارد کمک کرده اند و در مقاله مشارکت داشته اند که عنوان همکاران را به خود اختصاص می دهند.
آخرین نویسنده کسی است که بیشتر در زمینه مشاوره، راهنمایی و ویراستاری مقاله مشارکت داشته است؛ البته برای ترتیب نویسندگان نیز می توان به صورت توافقی آن را تنظیم نمود که اصولا از لحاظ مدرک آکادمیک از سایر نویسندگان بالاتر است و استاد مشاور یا ارشد است که در بعضی مجلات به نویسنده آخر نویسنده مسئول نیز گفته می شود که از لحاظ علمی پاسخگو می باشد .
نحوه محاسبه امتیاز مقاله در کشورهای خارجی برای کلیه نویسندگان عموما یکسان است، برای مثال مقاله ای ۳۰۹۹ نویسنده دارد که ۵ نفر آن ایرانی است و تاکنون ۶۴۱۸ بار به آن استناد شده است و سایر مقالات که دارای نویسندگان زیاد هستند و امتیاز کلیه نویسندگان مساوی است. اما در ایران در دانشگاه های مختلف متفاوت است اما به طور کلی از یک چارچوب پیروی می کند .
چکیده یا خلاصه یک نسخه کوتاهی از مقاله است
به گفته موسسه استاندارد ملی آمریکا چکیده مناسب به خواننده در تشخیص سریع و دقیق محتوای اصلی مقاله کمک می کند. بنابراین، چکیده مانند یک ویترین است و باید یافته های مهم پژوهش را بصورت دقیق و رسا ارائه دهد. چکیده در یک صفحه جداگانه که معمولا صفحه دوم مقاله است نوشته می شود.
چکیده به دو صورت بی ساختار و با ساختار است که براساس سبک مجلات متفاوت می باشد. چکیده بی ساختار پاراگرافی است که مطالب آن به صورت پشت سر هم آورده می شود. اما در چکیده با ساختار پاراگراف به چند بخش مقدمه، روش ها، نتایج و نتیجه گیری تقسیم می شود. ساختار اساسی چکیده به این صورت است اما در مجلات مختلف بخش هایی مانند هدف یا محدودیت نیز شامل آن می شود. اگر مقاله دارای گرنت یا فاند است باید پس از چکیده ذکر شود.
طول چکیده در مجلات مختلف متفاوت است اما بصورت کلی بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کلمه است. یکی از دلایل محدودیت کلمه این است که پایگاه های اطلاعاتی مانند پابمد محدودیت ۲۵۰ کلمه ای دارند اما اخیرا این محدودیت برداشته شده است. در چکیده از علائم اختصاری، ارجاع دادن به متون علمی دیگر، ارجاع دادن واژه های کلیدی کلماتی هستند که مرتبط با موضوع اصلی است و محتوای اصلی پژوهش را بیان می کند. واژه های کلیدی یا کلید واژه های پس از چکیده می آیند.
این واژگان در یک پژوهش جزو پرکاربردترین کلمات محسوب می شوند. باید توجه داشت که کلمات به کار برده شده در عنوان بهتر است در واژه های کلیدی تکرار نشود. تعداد واژه های کلیدی در مجلات مختلف متفاوت است اما عموما بین ۵ تا ۷ کلمه است.
برای انتخاب مناسب واژه ها باید توجه داشت که تا حد ممکن از اصطلاحاتی استفاده شود که در ٪ ۱۲۵ تقسیم بر تعداد سایر نویسندگان به جدول و تصویر در مقاله خودداری کنید.
در این بخش از مقاله فقط باید گزارش کنید و از نقد و ارزیابی خودداری کنید. از آنجا که چکیده نسخه کوتاه مقاله است زمان نگارش آن نیز با توجه به بخش های مختلف متفاوت است. بنابراین بخش های مقدمه، تفسیر نتایج، بحث و نتیجه گیری در چکیده به زمان حال نوشته می شود، درحالی که نتایج، روش و مواد روش شناسی در چکیده به زمان گذشته است.
پژوهش را به زمان حال و بخش مرور تحقیقات پیشین و بیان هدف به زمان گذشته است. شایع ترین مشکلات نویسندگان در نگارش مقدمه عبارتند از عدم بیان هدف، عدم اشاره به منابع در بخش پژوهش های پیشین، استفاده از ضمیر اول شخص «من» در مقدمه، استفاده بیش از حد از کلیدواژه ها در متن مقدمه است.
یکی از مشکلات عمده نویسندگان تازه کار این است که بدون توجه به اینکه آیا مطلب را به صورت کامل، پیوسته و واضح بیان کرده اند یا خیر؟ آنچه در ذهن خود را دارند مینویسند بدون توجه به سطح مخاطبین آن در زمینه مربوطه که آیا اطلاعات کافی دارند یا خیر. برای حل این مشکل، نویسنده باید پس از اتمام نگارش اولیه مقدمه، آن را برای مطالعه به چند نفر دیگر ارسال کند و نظرات آنان را جویا شود.
مقدمه
مقدمه اولین بخش نگارش مقاله است که ارائه کننده پیش زمینه کافی درباره موضوع مورد پژوهش و بیانگر فرضیات پیشنهادی به طور واضح و شفاف است. این بخش از مقاله باید اطلاعات پایه ای به خواننده بدهد تا بتواند موضوع را درک کند و مقاله را قضاوت کند. علاوه بر آن نشان دهنده علاقه نویسنده به موضوع است و علت انتخاب موضوع را نشان میدهد. یک مقدمه خوب اصولا کوتاه است و اکثر مجلات حداقل ۵۰۰ کلمه را پیشنهاد داده اند. مقدمه شامل بخش های مفاهیم نظری (پیش زمینه)، سوال یا فرضیه پژوهش، پژوهش های پیشین، ضرورت و اهمیت کار و هدف از اجرای پژوهش است .
ساختار مقدمه بدین صورت است که باید به صورت قیف باشد یعنی به صورت عمومی و وسیع شروع شود و قسمت های بعدی محدودتر شود تا با سوال و هدف پژوهش به اتمام برسد. ابتدای مقدمه مهم ترین بخش آن است چون باید از طریق بیان اهمیت و گستردگی موضوع در خواننده انگیزه ایجاد کند.
مقدمه با پیش زمینه و توضیحات کوتاهی در مورد موضوع اصلی مقاله شروع می شود و پس از آن مسئله و خلاء را بیان می کند. زمانی که خلاء بیان شد باید پژوهش های پیشین که خلاء را مورد بررسی قرار دادن ذکر کرد تا مروری خلاصه بر متون مرتبط با خلاء شود. نویسنده در این بخش باید به خوبی ارتباط پژوهش خود را با پژوهش های پیشین روشن کند. یکی از شایع ترین مشکلات نویسندگان این است که این مبحث را به خوبی بیان نمی کنند.
تعداد مقالاتی که در بخش پیشینه پژوهش که ذکر می شود باید اندک باشد تا از سردرگمی جلوگیری کرد، تعداد ۵ – ۴ مقاله مناسب است . در این قسمت بیان هدف از اجرای پژوهش حاضر و روش انتخاب شده برای حل خلاء نیز بیان میشود. سپس به اهمیت موضوع اشاره می شود و در نهایت مقدمه را با هدف پژوهش خاتمه داد. مقدمه به دو زمان گذشته و حال نوشته می شود.
بخش انگیزه و دلیل نگارش
مواد و روشها روش شناسی یا مواد و روشها، بعد از مقدمه می آید که نحوه اجرا و چگونگی انجام کار را توصیف می کند و اطلاعاتی درباره جامعه آماری مورد پژوهش، ابزارهای مورد استفاده و در نهایت روش انجام پژوهش به خواننده میدهد.
این بخش از مقاله باید به گونه ای بیان شود که سایر افراد نیز بتوانند آن را تکرار کنند . نگارش بخش روش شناسی باید به ترتیب اجرای مراحل کار باشد که آن را می توان به سه زیر بخش اصلی جامعه آماری، ابزار و مواد به کار رفته و روند انجام پژوهش تقسیم کرد. اطلاعات مربوط به جامعه آماری تحت پژوهش در زیر بخش اول بیان می شود. معمولا این بخش با عناوینی مثل «شرکت کنندگان» و «آزمودنیها » با حروف مایل نوشته شده است آغاز میشود.
جزئیاتی از قبیل، نوع تحقیق، جامعه و نمونه آماری، محدودیت های پژوهش، متغیرهای پژوهش، معیارهای ورود و خروج از مطالعه بیماران ارائه می شود. زیر بخش بعدی ابزار و مواد به کار رفته است که با عناوینی مثل «اندازه گیری و اندازه گیریه» و «مواد» با حروف مایل نوشته می شود و اطلاعاتی در مورد نوع درمان با مداخله، ابزارهای مورد استفاده به همراه روایی و پایایی ارائه می شود.
زیربخش آخر روند انجام پژوهش است که با عنوان «روش اجرا» نوشته می شود و جزئیات کامل در مورد شیوه جمع آوری، روش انجام کار، رعایت اخلاق پژوهش و روشهای آماری برای تحلیل دادها را ارائه می کند. اگر روش مورد استفاده قرار گرفته برگرفته از مقالات پیشین باشد باید با شرح خلاصه آن را توضیح داد.
باید توجه داشت که در بعضی مجلات زیربخشها تفکیک شده است و در بعضی مجلات به صورت یکپارچه پشت سر هم نوشته می شود. بخش روش شناسی باید با زمان گذشته گزارش پیشنهادات پرداخت. بحث باید به چند سوال پاسخ دهد: «نتایج به دست آمده چه معنایی دارد؟ » این نتایج چه کاربردهایی دارند؟».
نگارش این بخش نسبت به سایر بخشها سخت است. باید نکاتی را رعایت کرد، این نکات عبارتند از: از تکرار کردن مجدد مرور پژوهش های پیشین خودداری کنید، بیان کردن رابطه نتایج با سوال طرح شده در بخش مقدمه. در این بخش از دو زمان حال و گذشته استفاده می شود. زمانی که می خواهید دانش حاضر (پژوهش های سایر محققین) را گزارش کنید از زمان حال استفاده میشود و برای بیان بحث و بررسی دانش جدید یافته های نویسنده به زمان گذشته بیان می شود.
نتایج این بخش از پژوهش، دانش جدید را باید به نمایش بگذارد. بنابراین، بخش اصلی مقاله است. بخش های پیشین راهی برای بیان این بخش هستند. در نتیجه ارزش یک مقاله به اطلاعات ذکر شده در بخش نتایج آن است. نتایج باید کاملا واضح بیان شوند و از تفسیر نتایج در این بخش باید پرهیز کرد . نتایج را می توان به صورت متن، جداول، نمودار و شکل یا ترکیبی از آنها ارائه کرد.
اطلاعات مشابه را در جدول و تصاویر و گرافها ذکر نکنید. نتایج تحقیق به صورت زمان گذشته و فعل مجهول یا معلوم نوشته میشود. باید توجه کرد برای نوشتن جدول و گراف باید براساس راهنمای هر مجله آن را نوشت.
نتیجه گیری بخش نتیجه گیری بستگی به ساختار و سبک مجلات دارد، در بعضی مجلات برای نتیجه گیری یک بخش مجزا در نظر گرفته شده است و در بعضی مقالات این بخش در پاراگراف پایانی بحث است. در این بخش ایده اصلی مقاله به طور خلاصه ذکر می شود و اهمیت و ضرورت یافته ها بیان می شود.
تشکر و قدردانی تشکر و قدردانی یا سپاسگزاری در انتهای مقاله است در بعضی مجلات در ساختار سبک مجله وجود دارد و الزامی است اما در بعضی مجلات دیگر اختیاری است. نویسنده از همکاران، حامیان مالی، موسسه های همکار یا موسسه ای که پژوهش در آن صورت گرفته است و سایر افرادی که در اجرای پژوهش به نویسنده کمک کردند تشکر و قدردانی می کند.
منابع تعداد و سبک منابع بستگی به سبک مجلات دارد. در بعضی مجلات تعداد منابع محدود است. بنابراین نویسنده همانند سایر بخش ها باید بر اساس راهنمای نویسندگان این بخش را بنویسد. در بخش منابع تا حد امکان باید از منابع جدید استفاده کرد و ارتباط مستقیم با موضوع تحقیق داشته باشد. با توجه به راهنمای نویسندگان در هر مجله باید منابع را نوشت.
بحث
در این بخش از مقاله نویسنده نتایج را تفسیر می کند. این بخش شامل مبانی نظری و علمی، یافته ها و روش شناسی است. نتایج پژوهش را با نتایج پژوهش های پیشین باید مقایسه کرد و شباهت ها و تفاوتها و علت آن را مورد بحث و بررسی قرار داد. علاوه بر آن در این بخش نقات قوت و ضعف مطالعه نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. بیان نقات قوت و ضعف می تواند در مورد انتخاب جامعه، ابزار پژوهش، طرح مطالعه، مداخله و شیوه جمع آوری داده باشد.
پس از بیان نقاط ضعف و قوت می تواند به پیوست پیوست نیز همانند بخش سپاسگزاری در ساختار بعضی از مجلات وجود دارد و در بعضی مجلات وجود ندارد. در این بخش کلیه اطلاعات مرتبط به پژوهش همانند پرسشنامه مورد استفاده، تصاویر کامل حرکات مداخله ای و سایر موارد بیان می شود.
برای مشاهده صفحه ما در اینستاگرام می توانید از این لینک اقدام کنید.
